Een executeur kiezen

19 - 2 -2025

Nadat iemand overleden is, moeten er veel zaken geregeld worden. Dat kan een lastige en emotionele kwestie zijn. In een testament kunt u een executeur testamentair aanwijzen om de afwikkeling zo soepel mogelijk te laten verlopen. Deze column gaat over wat een executeur doet en waarom de benoeming van een executeur belangrijk is.

Een executeur is iemand die ervoor kan zorgen dat uw wensen uit het testament worden uitgevoerd. Zoals het regelen van uw uitvaart, het beheren van de goederen en het voldoen van uw schulden (dit zijn de hoofdtaken van de executeur) en het doen van aangifte erfbelasting. De executeur kan eerste initiatieven nemen en “de kar trekken”. Voor sommige handelingen zullen erfgenamen meestal nog wel moeten meewerken. Het ligt aan de bevoegdheden die de executeur toegekend heeft gekregen. Er zijn namelijk meerdere gradaties in bevoegdheden van executeurs. Het is niet verplicht om een executeur aan te wijzen, maar het kan veel problemen voorkomen en zorgt voor duidelijkheid na uw overlijden.
Er zijn verschillende soorten executeurs:        

§  Begrafenisexecuteur: deze persoon is verantwoordelijk voor het regelen van de uitvaart. Diens taak is echt alleen het regelen van de uitvaart en niet om andere zaken op zich te nemen. Deze executeur kan bijvoorbeeld geen schulden betalen.

§  Beheersexecuteur: indien er geen afzonderlijke begrafenisexecuteur is, regelt deze executeur ook uw uitvaart en deze beheert ook uw nalatenschap. Dit betekent dat deze executeur zorgt voor de voldoening van schulden, het uitkeren van legaten (bedragen aan bepaalde mensen of instellingen) en het indienen van de aangifte erfbelasting. Bij beschikkingshandelingen die niet persé nodig zijn om schulden te voldoen, moeten de erfgenamen meetekenen. Bijvoorbeeld bij de verkoop van het huis uit de nalatenschap.

§  Executeur-afwikkelingsbewindvoerder: deze persoon heeft dezelfde taken als een beheersexecuteur, maar kan ook zelfstandig beschikkingshandelingen verrichten. Deze executeur mag de erfenis zelf verdelen of eigendommen overdragen zonder dat medewerking of goedkeuring van de erfgenamen vereist is.
 

Voor iedere executeur geldt wel dat deze achteraf verantwoording aan de erfgenamen moet afleggen. Als executeur wil je ook kwijting krijgen van de erfgenamen dus erfgenamen op de hoogte houden is belangrijk, ook al heeft deze ruime bevoegdheden.

Een executeur kan betaald worden voor zijn of haar werk. Als er niets in het testament staat over de vergoeding, krijgt de executeur volgens de wet de wettelijke beloning. Dit is één procent van de waarde van de nalatenschap op de dag van overlijden. In het testament kan ook een andere beloning staan zoals een uurtarief of een vast bedrag. Daarnaast mag de executeur meestal zijn kosten vergoed krijgen.
U kunt bijna iedereen als executeur aanwijzen, zoals een familielid of een goede vriend. Er kunnen ook meerdere executeurs tegelijk worden benoemd of na elkaar voor het geval dat de eerst benoemde persoon de taak niet kan of niet wil uitoefenen. Het is belangrijk om iemand te kiezen die betrouwbaar is en de hem of haar toevertrouwde taken goed kan uitvoeren en de verantwoordelijkheid daarvoor op zich wil nemen.
De benoeming van een executeur kan overigens alleen in een testament worden geregeld. Anders is de benoeming niet rechtsgeldig.