Heeft vader wel gezag?

23 - 3 -2017

Een minderjarig kind mag sommige beslissingen niet zelf nemen. Daarom staat het kind onder gezag. Indien een kind tijdens huwelijk of geregistreerd partnerschap wordt geboren, heeft het kind automatisch twee ouders en is het kind - juridisch gezien - automatisch van de man. Bij ongehuwde ouders (samenwoners) is dat niet vanzelf het geval.

Het is aan de meeste samenwoners bekend dat de vader het kind nog moet erkennen. Daardoor ontstaat een juridische band van het kind met de vader. Door de juridische band is het kind bijvoorbeeld erfgenaam van de vader (en andersom). Maar door erkenning wordt de vader niet ook de wettelijk vertegenwoordiger. Dit wordt hij pas na het aanvragen van zogenoemd “gezag”. Ook als de vader wel een notarieel samenlevingscontract heeft met de moeder, heeft hij na erkenning niet automatisch ook het gezag.

Het aanvragen van ouderlijk gezag kan pas na de geboorte van het kind. Omdat de periode na de geboorte van een kind vaak een drukke periode is, wordt dit vaak vergeten en lopen er veel vaders zonder gezag rond. Een verzoek tot ouderlijk gezag kan door de vader niet zonder toestemming van de moeder worden ingediend. De aanvraag is vrij eenvoudig te doen via www.rechtspraak.nl.

De vader die het ouderlijk gezag heeft moet niet alleen betalen voor het onderhoud van een kind, maar mag ook beslissingen nemen over de verzorging en opvoeding van het kind. Daarnaast mag hij rechtshandelingen verrichten namens het kind en mag hij het vermogen van het kind beheren; hij mag bijvoorbeeld een handtekening zetten of een gerechtelijke procedure voeren.

Wenst u als vader gezamenlijk gezag, maar is de moeder het hier niet mee eens? Dan kunt u het verzoek niet doen. Wel kunt u nog naar de rechter om te vragen het gezamenlijk gezag toch toe te kennen. Hiervoor heeft u een advocaat nodig. Ook moet u het kind hebben erkend.

Indien twee ouders het ouderlijk gezag hebben en een van beiden overlijdt, heeft de ander automatisch alleen het ouderlijk gezag. In dat geval hoeft nog niet in de voogdij te worden voorzien. Maar let dus op!  Als vader het gezag niet heeft, dient wel in het gezag te worden voorzien wanneer moeder overlijdt.

In een testament kan een voogdijregeling worden opgenomen. Ook kan een aantekening in het gezagsregister bij de Rechtbank worden gedaan. Indien 18 jaar nog te jong wordt bevonden om zelf over vermogen te beschikken, kan in een testament bovendien een bewindregeling worden opgenomen. Op die manier blijft een volwassene het geërfde vermogen van het kind beheren, ook nadat het kind 18 jaar is geworden (en juridisch volwassen) is.

Terugkomend op de titel van deze column: gezag heeft vader wellicht wel, maar het gezag niet automatisch als vader geen nadere actie onderneemt.