Hertrouwen: wie erft wat wanneer?

22 - 9 -2021

Indien iemand die al kinderen heeft met een nieuwe partner trouwt of een geregistreerd partnerschap aangaat, worden deze twee personen daardoor ook elkaars erfgenaam. Die nieuwe partner van de ouder kan zelf vervolgens ook kinderen hebben. Er kunnen ook nog gezamenlijke kinderen zijn.

Van belang is of een eerdere relatie door overlijden of door echtscheiding is geëindigd. Dat heeft namelijk te maken met de eventuele erfdelen van de kinderen.

Stel dat Kees en Marian trouwen in beperkte gemeenschap van goederen (dat is de wettelijke regeling nu). Marian is jong weduwe geworden (van Johan) en zij heeft uit haar eerste huwelijk drie kinderen. Kees is nog nooit getrouwd geweest.

Als Kees overlijdt, is Marian zijn enige erfgenaam. Als Marian dan als laatste overlijdt, erven haar kinderen. Alles wat Kees heeft nagelaten, komt uiteindelijk via Marian bij haar kinderen terecht. De familie van Kees ontvangt niets.

Indien Marian als eerste overlijdt, dan zijn op grond van de wet haar kinderen tezamen met haar echtgenoot Kees de erfgenamen. De nalatenschap van Marian bestaat uit de helft van de beperkte gemeenschap van goederen en het privé-vermogen dat Marian al had bij aangaan van het huwelijk. Als Marian overlijdt, worden trouwens de kindsdelen uit de nalatenschap van Johan opeisbaar. Die moet Kees dan uitbetalen.
Door de langstlevende-regeling op grond van de wet (de wettelijke verdeling), kunnen de kinderen van Marian het erfdeel van hun moeder pas opeisen na het overlijden van hun stiefvader Kees. Als Kees vervolgens overlijdt, gaat zijn vermogen, inclusief het erfdeel dat hij van Marian ontvangen heeft, naar zijn eigen familie. De kinderen van Marian ontvangen dan hun erfdeel van hun moeder. Maar de kinderen erven niet rechtstreeks van Kees, ook al waren Kees en Marian getrouwd. Als Kees wil dat de kinderen van Marian ook van hem erven, moet hij een testament maken.

Het is dus een groot verschil wie er als eerste komt te overlijden.

Bovendien speelt nog een rol dat Marian weduwe is. Wellicht dat, ter bescherming van de kindsdelen, in het testament van haar eerste man (Johan) een clausule is opgenomen dat Marian de kinderen onmiddellijk moet uitbetalen als zij hertrouwt.
Als de eerste man van Marian geen testament had, kan Marian hertrouwen in beperkte gemeenschap van goederen zonder dat zij verplicht is om haar kinderen het kindsdeel van hun vader Johan uit te moeten betalen. Marian kan zelfs huwelijksvoorwaarden maken en al haar bezit met Kees gaan delen (inclusief het vermogen dat de kindsdelen vertegenwoordigt).

De kinderen hebben bij hertrouwen van hun moeder Marian wel een “wilsrecht” waarmee zij aan Marian eigendom van goederen kunnen vragen ter waarde van hun vordering op Marian. Marian houdt dan wel het vruchtgebruik van die goederen.

Er zijn nog zoveel varianten van samengestelde gezinnen denkbaar.

Als Marian geen weduwe zou zijn, maar gescheiden, dan moet haar erfenis waarschijnlijk niet via de kinderen kunnen vererven naar haar ex-man en is het raadzaam om een testament te maken om dat te voorkomen. Het is verstandig om u te laten informeren in een dergelijke situatie.

Niet besproken is ook nog dat bijvoorbeeld Kees ook weer kan hertrouwen na het overlijden van Marian. Stel dat hij met die vrouw dan weer kinderen krijgt. Er kan zoveel gebeuren in een mensenleven! Wilde Marian dat haar kinderen dan hun deel uit haar nalatenschap zouden krijgen? 

Zoals hiervoor geschetst, is de volgorde van overlijden bepalend voor wie welke erfenis wanneer ontvangt.

Tref tijdig de nodige maatregelen, anders beslist de wetgever voor u.