Laat erfgenaamschap niet aan het toeval over!

14 - 1 -2016

Erfgenaamschap bij kinderloze echtparen.

Stelt u zich de volgende situatie voor: Jan en Marlies zijn al ruim 25 jaar getrouwd in gemeenschap van goederen. Zij hebben geen kinderen, maar wel veel familieleden zoals broers, zussen, neven en nichten.

Als Jan en Marlies geen testament maken en één van hen komt te overlijden, is de langstlevende van hen enig erfgenaam. Dus als Jan overlijdt, is alles voor Marlies (en andersom).

Maar als vervolgens Marlies overlijdt zonder testament, gaat het gehele vermogen naar de familie van Marlies. Dat wil zeggen naar haar ouders (mits nog in leven), broers en zussen en als daarvan reeds iemand is overleden, naar de kinderen van de eerder overleden broer of zus.

Alleen als Jan en Marlies tegelijkertijd komen te overlijden, erven zij niet eerst van elkaar. De  gemeenschap van goederen wordt dan voor de helft door de familie van Jan en de andere helft door de familie van Marlies verkregen.

Als de langstlevende van Jan en Marlies komt te overlijden, kan met een testament veel narigheid worden voorkomen, omdat daarin duidelijk kan worden gemaakt wie de erfgenamen zijn en eventueel ook wie de uitvaart moet regelen en de nalatenschap verder moet afwikkelen. Om het evenwicht binnen de beide families te bewaren kunnen ook twee personen tot executeur worden benoemd, bijvoorbeeld iemand uit de familie van Jan en iemand uit de familie van Marlies. Deze personen kunnen bij testament zelfs tot afwikkelingsbewindvoerder worden benoemd waardoor zij zelfstandig de nalatenschap mogen afwikkelen. Zij mogen het huis van Jan en Marlies dus zelfstandig verkopen en de gehele verdeling van de nalatenschap tot stand brengen. Is één van de erfgenamen het nergens mee eens? Geen probleem, want zijn/haar handtekening is niet meer vereist. De kans op een impasse of grote vertraging bij het afwerken van een nalatenschap wordt zo tot nul gereduceerd. Het fenomeen executeur-afwikkelingsbewindvoerder is redelijk nieuw in het erfrecht sinds 2003 en heeft in de praktijk zijn nut al meermalen bewezen en is, indien er geen kinderen zijn, een aanrader!

Het testament  van Jan en Marlies zal ook duidelijkheid geven over wie hun erfgenamen zijn en voor welk deel; zijn er misschien bepaalde familieleden die uitgesloten moeten worden als erfgenaam; moeten de kinderen in de plaats treden van iemand die al is overleden (plaatsvervulling); of moet er iets worden nagelaten aan een goed doel? Het kan allemaal. Jan en Marlies kunnen het regelen zoals zij zelf willen.

Als Jan en Marlies iemand als erfgenaam aanwijzen, moeten zij niet denken aan sommen geld, het huis of de auto, maar kunnen zij beter redeneren in procenten of delen. Zij moeten uiteraard uitkomen op 100%. Bijvoorbeeld Piet erft 25% , Els erft 40% en Wim erft 35% van de totale nalatenschap.

Het nalaten van een geldbedrag is natuurlijk ook mogelijk. Als Jan en Marlies aan hun petekind Marian een bedrag van € 10.000 willen nalaten, dan kan dat. Dit noemen we een legaat. Een legaat wordt het eerst uitgekeerd, wat er overblijft is voor de erfgenamen.

Als u net als Jan en Marlies niet aan het toeval wilt overlaten wie de familie van de langstlevende wordt die het gezamenlijke vermogen zal erven, dan is het raadzaam om een testament op te maken.

Niet alleen voor kinderloze echtparen is het nuttig om hierover na te denken; ook voor het geval u als heel gezin betrokken raakt bij een ongeluk en kort na elkaar komt te overlijden, hoeft u niets aan het toeval over te laten.