Op een rijtje: de nieuwe tarieven voor de overdrachtsbelasting

21 - 1 -2021

Sinds 1 januari 2021 zijn de tarieven voor de overdrachtsbelasting (deels) gewijzigd. Op kantoor hebben we al diverse vragen hierover gehad. Daarom zet ik de tarieven in hoofdlijnen op een rijtje.

Het uitgangspunt is dat kopers 8% overdrachtsbelasting betalen indien geen woning wordt aangekocht waarin zij zelf gaan wonen. Bijvoorbeeld als zij een woning kopen en die gaan verhuren, de woning als vakantiewoning gebruiken of de woning voor een kind kopen. Ook indien een stuk tuin bij de eigen woning of een losse garage wordt aangekocht, geldt het tarief van 8% (tot en met 31 december jl. was het tarief voor een aanhorigheid bij de woning 2%) of bij aankoop van een bedrijfspand.

Indien een woning wordt gekocht die bestemd is om te worden gebruikt als hoofdverblijf, is het tarief van 2% van toepassing. Dat betekent dat de koper zich moet inschrijven bij de betreffende gemeente en er ook zijn leven op moet bouwen (zoals sportactiviteiten, school, gebedshuis, kinderopvang, vrienden, familie). Hoofdverblijf kan maar één woning zijn. Om dit lage tarief van toepassing te laten zijn, dient de koper een verklaring in te vullen en voor de overdracht bij de notaris in te leveren. De verklaring moet door de koper worden gedownload op de site van de Belastingdienst.

Sinds 1 januari 2021 betalen woningkopers van 18 tot 35 jaar (eenmalig) geen overdrachtsbelasting meer. Dat scheelt hen 2% van de aankoopprijs.
De koper moet voldoen aan een aantal voorwaarden om gebruik te maken van de vrijstelling overdrachtsbelasting. De koper is meerderjarig (18) en jonger dan 35 jaar en koopt een woning. De koper heeft de startersvrijstelling voor overdrachtsbelasting niet eerder ontvangen. De koper gaat zelf in de woning wonen (het zogenoemde hoofdverblijfcriterium). Om van de vrijstelling gebruik te maken dient koper een “startersverklaring” in te vullen en voor de overdracht bij de notaris in te leveren. De verklaring moet door de koper worden gedownload op de site van de Belastingdienst.

Bij een overdracht na 31 maart 2021 en toepassing van de startersvrijstelling mag de woning bovendien niet duurder zijn dan € 400.000. Tot die datum geldt deze woningwaardegrens voor jongeren niet.
De vrijstelling geldt voor iedere koper afzonderlijk. Is één van de kopers 35 jaar of ouder en de ander jonger dan 35 jaar? Dan betaalt de persoon van 35 jaar of ouder over zijn/haar deel 2% belasting. De persoon die jonger is dan 35 jaar betaalt geen belasting over zijn/haar deel (als hij/zij ook voldoet aan de andere voorwaarden).
Voor de vrijstelling maakt het niet uit of de koper al eerder een woning heeft gehad. De woning hoeft dus niet de eerste koopwoning van de koper te zijn voor de vrijstelling.

Tot slot geef ik nog een aantal voorbeelden.
Ludo wil investeren. Hij koopt een woning die hij gaat opknappen en verhuren. Hij betaalt het algemeen tarief van 8%.
Isa en Robert zijn 26 en 27, ze kopen hun eerste huis en gaan erin wonen. Het is een appartement voor 250.000 euro. Ze betalen geen overdrachtsbelasting.
Indien zij later een stuk tuin erbij kopen, betalen zij 8% overdrachtsbelasting. Indien zij later nogmaals een huis kopen dat als hoofdverblijf dient, betalen zij 2% omdat zij de vrijstelling al eerder hebben gebruikt. Dat is ook zo als zij bij de tweede aankoop nog geen 35 jaar zijn.

Willem kan enkele jaren na aankoop van zijn woning een stuk tuin bijkopen van de gemeente. Het maakt daarbij niet uit of Willem al dan niet al 35 jaar is. Hij betaalt in alle gevallen het tarief van 8%.