Samengestelde gezinnen en waarom een testament belangrijk is

20 - 2 -2014

Samengestelde gezinnen en waarom een testament belangrijk is.

Ditmaal wil ik uw aandacht vragen voor het belang van goede testamenten voor samengestelde gezinnen. Wat is een samengesteld gezin en waarom is een testament dan van belang?

Een samengesteld gezin kan ontstaan doordat een ouder die al kinderen heeft, met een andere ouder die kinderen heeft, trouwt of gaat samenwonen. Of soms heeft één van beide partners kinderen en de andere partner niet. Er kunnen ook nog gezamenlijke kinderen zijn. Van belang is of een eerdere relatie door overlijden of door echtscheiding is geëindigd. Dat heeft namelijk te maken met de erfenissen van de kinderen.

Stel dat Jan en Marlies in gemeenschap van goederen trouwen. Jan is weduwnaar en hij heeft uit zijn eerste huwelijk twee kinderen. Marlies is gescheiden en heeft geen kinderen.  

Als Marlies overlijdt is Jan haar enige erfgenaam. Als Jan overlijdt, erven zijn kinderen.

Alles wat Marlies heeft nagelaten, komt uiteindelijk via Jan bij zijn kinderen terecht. De familie van Marlies ontvangt niets.

Indien Jan als eerste zou overlijden, dan zijn op grond van de wet zijn kinderen tezamen met zijn echtgenote Marlies de erfgenamen. De nalatenschap bestaat uit de helft van de gemeenschap van goederen. Door de langstlevende-regeling op grond van de wet (de wettelijke verdeling), kunnen de kinderen van Jan hun erfdeel pas opeisen na het overlijden van Marlies. Als Marlies vervolgens overlijdt, gaat haar vermogen, inclusief het erfdeel dat zij van Jan ontvangen heeft, naar haar familie (ouders/broers en zussen). De kinderen ontvangen dan hun erfdeel van hun vader (als dat er nog is, want Marlies mag alles opmaken). Maar de kinderen erven niet rechtstreeks van Marlies.

Het is dus een groot verschil wie er als eerste komt te overlijden. Bovendien speelt nog een rol dat Jan weduwnaar is. Wellicht dat, ter bescherming van de kindsdelen, in het testament van zijn eerste vrouw een clausule is opgenomen dat Jan de kinderen onmiddellijk moet uitbetalen als hij hertrouwt. Als de eerste vrouw van Jan geen testament had, kan Jan hertrouwen in gemeenschap van goederen zonder dat hij verplicht is de kinderen het kindsdeel van hun moeder te moeten uitbetalen. Als Marlies schulden heeft en Jan heeft een kapitaal, dan vermengt het vermogen door het huwelijk in de gemeenschap van goederen. Dat brengt de vorderingen/erfenis van de kinderen van hun moeder in gevaar.

Er zijn nog zo veel varianten van samengestelde gezinnen denkbaar. Als Jan geen weduwnaar is, maar hij was gescheiden, dan moet zijn erfenis waarschijnlijk niet via de kinderen kunnen vererven naar zijn ex-echtgenote en is het raadzaam om een testament te maken om dat te voorkomen.

U begrijpt wel dat het verstandig is u te laten informeren in een dergelijke situatie. Zoals  hiervoor geschetst kan de volgorde van overlijden bepalend zijn voor wie welke erfenis ontvangt. Bovendien is het van belang een executeur aan te wijzen zodat duidelijk is wie de zaken mag afwikkelen en hierover geen discussie kan ontstaan tussen de langstlevende en de kinderen van de ander.

Laat u goed informeren voor uw eigen situatie en tref tijdig maatregelen.